Problemy w komunikacji z pacjentem. Jak poprawić relację dla skuteczniejszej terapii?
Komunikacja między pacjentem a fizjoterapeutą to kluczowy element skutecznej opieki zdrowotnej. Niestety, w wielu przypadkach okazuje się, że jest ona niewystarczająca lub wręcz problematyczna. Często pacjenci nie rozumieją specjalistycznego języka medycznego, a fizjoterapeuci mają trudności w przekazaniu informacji w sposób jasny i zrozumiały. Te bariery mogą prowadzić do nieporozumień, a w efekcie do nieskutecznego leczenia. Jakie są najczęstsze problemy w komunikacji i jak można je przezwyciężyć?
Bariery językowe i czasowe – poprawiamy komunikację z pacjentem
Jednym z podstawowych problemów w komunikacji na linii pacjent-fizjoterapeuta jest język. Pracownicy ochrony zdrowia często używają terminologii naukowej, która, choć precyzyjna, bywa niezrozumiała dla pacjenta. Prof. Jerzy Bralczyk, językoznawca, zwraca uwagę, że język zrozumiały dla pacjenta często traci na precyzji, co może prowadzić do nieporozumień. Z kolei nadmierna precyzja może sprawić, że pacjent nie zrozumie istoty problemu zdrowotnego, co może negatywnie wpłynąć na dalszy przebieg leczenia.
Czas przeznaczony na wizytę jest kolejnym ograniczeniem. W sytuacji, gdy fizjoterapeuta spędza z pacjentem zaledwie kilka minut, a większość tego czasu poświęca na wprowadzanie danych do komputera, pacjent może poczuć się zignorowany. Brak odpowiedniego kontaktu wzrokowego i zbyt szybka rozmowa mogą skutkować tym, że pacjent nie zdąży przekazać wszystkich istotnych informacji ani zrozumieć zaleceń fizjoterapeuty albo lekarza.
Różnorodność pacjentów
Kolejnym wyzwaniem jest różnorodność pacjentów. Każda osoba jest inna i ma inne potrzeby komunikacyjne. Psychiatrzy często podkreślają, że kluczem do skutecznej komunikacji jest rozpoznanie typu osobowości pacjenta. Inaczej będzie wyglądać rozmowa z pacjentem, który jest wnikliwy i chce wiedzieć jak najwięcej, a inaczej z osobą, która oddaje całkowitą odpowiedzialność za leczenie Gabinetowi rehabilitacji w Gdańsku i oczekuje jedynie końcowej diagnozy i wyleczenia.
Rola zaufania w relacji pacjent-fizjoterapeuta
Zaufanie jest fundamentem relacji pacjent-rehabilitant. W dobie łatwego dostępu do informacji, w tym również do wielu fałszywych wiadomości, pacjent może czuć się zagubiony. Jeżeli rehabilitant poświęci czas na zbudowanie zaufania i jasne wytłumaczenie diagnozy oraz procesu leczenia, pacjent będzie mniej skłonny szukać alternatywnych źródeł informacji, które mogą być nieprawdziwe.
Jak działa najlepszy gabinet rehabilitacji w Gdańsku?
Według rankingu trójmiasto.pl, w 2 edycjach R-cito otrzymał tytuł najlepszego gabinetu rehabilitacji w Gdańsku. Ten tytuł nie przypadł na przypadkowo, ponieważ w naszym gabinecie w Gdańsku stawiamy na poprawną komunikację z pacjentem.
Aby poprawić komunikację z pacjentem, nasi fizjoterapeuci stosują proste zasady:
- Używamy zrozumiałego języka – Zamiast od razu przechodzić do terminologii medycznej, wprowadzamy pacjenta w temat prostym językiem, a następnie doprecyzuj szczegóły.
- Dbamy o kontakt wzrokowy – Utrzymujemy kontakt wzrokowy z pacjentem i staraj się poświęcać jak najwięcej czasu na bezpośrednią rozmowę, zamiast na wprowadzanie danych do systemu.
- Wspólny dialog – Podczas zapoznawania się z dokumentacją medyczną od razu prowadzimy dialog. Mówimy na co zwracamy uwagę i dlaczego jest to istotne. Razem z Pacjentem oglądamy zdjęcia RTG, MRI, TK, pakując co na nich widać. Jak obraz powinien wyglądać, a jak wygląda u pacjenta.
- Rozpoznajemy typ osobowości pacjenta – Zrozumienie, czy pacjent potrzebuje szczegółowych informacji, czy raczej woli zdać się na autorytet fizjoterapeuty, pomoże dostosować sposób komunikacji.
- Jesteśmy szczerzy, ale i pocieszający – Pacjent oczekuje od fizjoterapeuty zarówno prawdy, jak i wsparcia emocjonalnego. Umiejętne balansowanie między tymi dwoma aspektami może znacznie poprawić relację i skuteczność terapii.
- Wspólnie prowadzimy terapię – Pacjent na każdej wizycie jest pytany co się zmieniło, jaką widzi poprawę, które elementy terapii są dla niego najlepsze, czy umie wykonać ćwiczenie domowe, czy je wykonuje i jakie przynosi to efekty.
Krótki czas wizyty – czy dwie minuty wystarczą na porozumienie?
Innym poważnym problemem jest czas, który lekarz lub pracownicy NFZ poświęcają na kontakt z pacjentem. W dobie cyfryzacji znaczna część wizyty poświęcona jest na wprowadzanie danych do systemu komputerowego, co znacznie ogranicza bezpośrednią interakcję z pacjentem. Prof. Mamcarz zwraca uwagę, że jeśli lekarz poświęca tylko dwie minuty na rzeczywisty kontakt z pacjentem, a resztę czasu spędza patrząc w monitor, pacjent czuje się zignorowany. „Jeżeli podczas wizyty patrzę w monitor, pacjent ma poczucie, że jego osoba i jego problem mnie w ogóle nie interesuje” – stwierdza Mamcarz. Z kolei Prof. Bralczyk podkreśla znaczenie kontaktu wzrokowego i mowy ciała: „Uciekanie wzrokiem jest kluczowym predyktorem wywoływania nieufności”. Dlatego w gabinecie Rehabilitacji w Gdańsku Stawiamy na czas ponad cenę. Dlatego wizyta diagnostyczna w naszym gabinecie trwa aż 45 min za 100 złotych, które jeszcze przechodzą na poczet następnych wizyt* . Jaki lekarz poświęci tyle czasu Pacjentowi zazwyczaj jest to 300 złotych za 20 min. A czy wizyta będzie gorsza. Oczywiście są przypadki kiedy trzeba zapisać leki albo przeprowadzić operację, ale w wielu przypadkach Wizyty u fizjoterapeuty jest całkowicie satysfakcjonująca z korzyścią dla portfela pacjenta
Komunikacja z pacjentem a skuteczniejsza terapia
Skuteczna komunikacja między pacjentem a Fizjoterapeutą i czas jaki pacjentowi się poświęca jest podstawą udanej terapii. Wymaga ona jednak zrozumienia potrzeb pacjenta, odpowiedniego dostosowania języka oraz poświęcenia mu wystarczającej uwagi. Warto, aby obie strony pracowały nad tym aspektem, by zapewnić jak najlepsze rezultaty leczenia i komfort psychiczny pacjenta.
* artykuł napisany w sierpniu 2024 r. ceny i warunki usługi mogą się zmienić. Zapraszam do cennika po aktualne ceny