Złamanie nadgarstka – objawy, rehabilitacja, leczenie

Złamania nadgarstka należą do jednych z najczęściej występujących uszkodzeń tego rodzaju w obrębie kończyn górnych. Złamania ręki w nadgarstku najczęściej dotyczą osób starszych, z towarzyszącą im osteoporozą (zmniejszoną gęstością kości) oraz podczas niesprzyjających warunków pogodowych (pierwszy śnieg, ulewy, przymrozki). Wtedy też dochodzi do zmniejszenia uwagi oraz stabilności gruntu pod nogami. 

Złamania mogą być stabilne (niewymagające nastawienia) i niestabilne (w wyniku pojawienia się wielu odłamów). Odłamy w przypadku złamania kości promieniowej mogą kierować się:

• grzbietowo (złamanie nadgarstka Collesa),
• w kierunku dłoniowym (złamanie nadgarstka typu Smitha). 

Jakiej okolicy dotyczą złamania nadgarstka?

Nadgarstek zbudowany jest z 8 malutkich kości nadgarstka ułożonych w 2 rzędy oraz z dwóch kości przedramienia: kości promieniowej i łokciowej, których dalsze końce połączone są z dalszą częścią ręki. Złamania najczęściej dotyczą końca dalszego kości promieniowej i łokciowej oraz kości łódeczkowatej. 

Kto jest podatny na złamania w obrębie nadgarstka?

Podatni na złamania są wszyscy, aczkolwiek u osób starszych, które ulegają upadkom na ręce, ta podatność jest większa. Związane jest to ze zmniejszoną koordynacją i reakcjami równoważnymi oraz zmniejszoną wytrzymałością kości. Złamania w nadgarstku również dotyczą osób młodych, aczkolwiek złamanie musi mieć znacznie większą energię uderzenia bądź upadku.

Złamanie nadgarstka – objawy

Jeżeli zachowana jest ciągłość powłok skórnych i żaden z elementów kostnych nie wystaje poza obręb ciała (złamania otwarte), to nie jesteśmy gołym okiem rozpoznać złamania kości nadgarstka. Podczas samego upadku może być słyszalny trzask lub pęknięcie. Występują objawy dodatkowe (nierównoznaczne ze złamaniem), należą do nich: 

• ból (podczas ruchomości w obrębie ręki, palców), 
• ból palpacyjny, 
• obrzęk, 
• zwiększona temperatura w okolicy nadgarstka. 

Z czasem ręka może być zasiniona w wyniku przerwania ciągłości naczyń krwionośnych i wylewem krwi poza światło naczynia, jednakże ten objaw występuje z kilkudniowym opóźnieniem. Najważniejszym objawem złamania nadgarstka jest upośledzona czynność ręki z towarzyszącym bólem.

Jak rozpoznać złamanie nadgarstka?

Chociaż istnieją dodatkowe objawy złamań nadgarstka (z przemieszczeniem i bez) to żaden diagnosta nie jest w stanie postawić 100% diagnozy bez wykonania badania obrazowego. Każde złamanie winno być poddane badaniu rentgenowskiemu (RTG) bądź w przypadku niejednoznacznych wyników nawet tomografii komputerowej (TK) lub badaniu rezonansem magnetycznym (MRI). Rzadko spotykamy w diagnostyce obrazowej złamań w nadgarstku badanie USG. 

Leczenie złamania nadgarstka

Leczenie zależy tak naprawdę od stabilności danego złamania. Pierwszym celem, jaki terapeuta i lekarz chcą wspólnie osiągnąć to pełny zrost kostny. Pełny zrost kostny musi być przy zachowanej geometrii stawów. Wszystko zależy od charakteru uszkodzenia. W przypadku złamania nadgarstka z przemieszczeniem część odłamów jest stabilizowanych podczas zabiegu operacyjnego za pomocą drutów i płytek, które po spełnieniu swojej stabilizacyjnej funkcji operator może, ale nie musi wyjąć z ręki. 

Uzyskanie prawidłowej geometrii stawów nadgarstka jest kluczowe dla osiągnięcia pełnego zakresu ruchomości w obrębie ręki. W celu wytworzenia bezpiecznego środowiska dla uzyskania pełnego zrostu kostnego po złamaniu nadgarstka lekarz decyduje się na opatrunek gipsowy. 

Często zadawane pytanie brzmi: Jeżeli mam złamanie nadgarstka, jak długo gips powinien stabilizować uszkodzony obszar?  Najczęściej pacjenci noszą go przez kilka tygodni. Czas leczenia opatrunkiem gipsowym jest różny i zależny od typu i stabilności złamania, chorób współistniejących oraz wieku pacjenta. Wynosi on od 4-8 tygodni, a czasem nawet więcej. Decyzję o długości leczenia opatrunkiem gipsowym podejmuje lekarz.

Czy można wspomóc leczenie nadgarstka, mając rękę w gipsie?

W okresie kiedy pacjent ma unieruchomioną w opatrunku gipsowym rękę, można włączyć program usprawniania, wykorzystując do tego celu pole magnetyczne. Działając na wszystkie elementy znajdujące się w obrębie aparatu, pobudza ono komórki ciała do regeneracji, a tym samym przyspiesza zrost kostny. Jest to bezpieczna forma terapii dla osób, które chcą przyspieszyć proces rehabilitacji i szybciej włączyć zabiegi terapii manualnej oraz dla osób, których zrost kostny jest utrudniony i rozciągnięty w czasie. 

Zapraszamy po poradę. W zależności od wskazań i rodzaju złamania nadgarstka możemy pokazać ćwiczenia instruktażowe – jak w bezpieczny sposób ćwiczyć mając rękę w opatrunku gipsowym, przeprowadzając ćwiczenia kontralateralne bądź ipsilateralne. 

Czy proces leczenia złamania kości nadgarstka jest zakończony w momencie zdjęcia opatrunku gipsowego?

Zdecydowanie nie. Ręka po kilkutygodniowym unieruchomieniu ma zazwyczaj ograniczony zakres ruchomości, zmniejszoną siłę mięśniową (ręka wydaje się być mniejsza). Upośledzona zostaje jej funkcja – przedmioty typu kubek, talerz stają się nad wyraz ciężkie. Osoby, które osiągnęły pełny zrost kostny po złamaniu kości łódeczkowatej lub promieniowej, wymagają natychmiastowej rehabilitacji, polegającej na szybkim uruchomieniu stawów przy wykorzystaniu technik manualnych. 

Rehabilitacja po złamaniu nadgarstka

Pełny zrost kostny i zdjęty opatrunek gipsowy to zielone światło dla fizjoterapeuty do dalszego usprawniania pacjenta po złamaniu kości nadgarstka. Niezależnie od tego czy stabilizacja wewnętrzna (płytki, druty) jest wyciągnięta bądź na stałe pozostawiona w ręce pacjenta, należy rozpocząć pod okiem fizjoterapeuty rehabilitację. 

Terapia manualna w przypadku złamania nadgarstka polega na manualnym (jak sama nazwa wskazuje) opracowaniu okolicznych tkanek, stawów, mięśni tak, by jak najszybciej usprawnić rękę pacjenta, przywracając jej możliwie pełny zakres ruchomości i siłę mięśniową. Dodatkowo pacjent zawsze dostaje ćwiczenia po złamaniu nadgarstka, które sumiennie i regularnie musi wykonywać dla utrzymania efektów pracy fizjoterapeuty oraz dla dalszego usprawnienia ręki. 

Jeżeli chodzi o naszą placówkę, wykonujemy szereg zabiegów z zakresu fizykoterapii takich jak: 

• laser, 
• pole magnetyczne, 
• jonoforeza z wapnem, 
• ultradźwięki, 
• krioterapia. 

Mają one za zadanie przyśpieszyć gojenie się tkanki kostnej – odżywiając je, usuwając produkty przemiany materii w wyniku toczących się w złamanym miejscu procesów leczniczych. Zajmujemy się pełną rehabilitacją po złamaniu kości nadgarstka. Należy pamiętać, że uzyskanie pełnego zrostu kości nie jest równoznaczne z uzyskaniem kondycji kości takiej jak sprzed paru tygodni. Kość po zdjęciu opatrunku gipsowego jest znacznie słabsza i podatna na ponowne złamanie, dlatego tak ważne jest rozpoczęcie rehabilitacji.

Nie każde złamanie jest takie samo, a więc nie każde leczenie jest rozciągnięte na okres paru tygodni. Bywają sytuacje gdy w sytuacji bez powikłań (np. zespół Sudecka albo uszkodzenia nerwów obwodowych) oraz bez chorób współistniejących (osteoporoza, cukrzyca) leczenie może zakończyć się w 10 dniach. W trudniejszych przypadkach, np. złamania nadgarstka z przemieszczeniem, całość może zająć dużo więcej czasu. Niemniej jednak program rehabilitacji podejmują Państwo wspólnie wraz z fizjoterapeutą podczas wizyty diagnostycznej.

Kiedy rozpocząć rehabilitację po złamaniu nadgarstka?

Zapraszamy do R-CITO na darmową konsultację z magistrem fizjoterapii, podczas której wytłumaczymy cały proces leczenia, któremu będzie pacjent poddany. Wizytę diagnostyczną przeprowadzamy w momencie leczenia pacjenta opatrunkiem gipsowym. Zbierzemy wywiad, wykluczymy przeciwwskazania oraz zalecimy odpowiednie zabiegi. W odpowiednim momencie włączymy również terapię indywidualną lub inne zabiegi w celu przyspieszenia całego procesu terapeutycznego. 

Co ważne, prosimy o telefoniczny bądź mailowy kontakt z naszą placówką w celu wybrania dogodnego terminu i godziny. Pracujemy od godziny 7:00 do 20:00, więc na pewno dopasujemy się czasowo do Państwa możliwości. Telefonicznie dostaną państwo instrukcje dojazdu do naszego gabinetu, termin spotkania oraz informację o konieczności posiadania ze sobą dokumentacji medycznej – musimy znać dotychczas wybraną przez ortopedę/chirurga ścieżkę leczenia. Uprzejmie prosimy o przybycie do naszego gabinetu ok. 10 minut wcześniej w celu wypełnienia oświadczenia o aktualnym stanie Państwa zdrowia.

Zapraszamy do skorzystania z naszych usług podczas leczenia złamania nadgarstka (u dziecka, osoby dorosłej, seniora). Czekamy na kontakt!