ZŁAMANIA

Złamania są poważnymi urazami, które mogą prowadzić do bólu, niezdolności do poruszania się oraz wymagają natychmiastowej opieki medycznej w celu oceny, stabilizacji i odpowiedniego leczenia złamanej kości.

Złamania

W wyniku dużego urazu czy upadku, siła działająca na nasze ciało może spowodować uszkodzenie nie tylko tkanek miękkich, ale i doprowadzić do złamania. Złamanie to całkowite przerwanie ciągłości kości. Gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego, uraz ten określa się jako nadłamanie. Warto jednak wiedzieć, że w medycynie nawet pęknięcie kości uznawane jest za złamanie.

Jest wiele rodzajów i podziałów złamań. Leczenie, rekonwalescencja oraz rehabilitacja po złamaniu będzie uwarunkowana od rozległości urazu i zastosowanego unieruchomienia. Niestety w wyniku złamań mogą pojawić się powikłania i komplikacje.

Rehabilitacja barku i kregosłupa Gdańsk

 

Złamania – objawy i leczenie

Uraz mechaniczny, upadek z wysokości, wypadek komunikacyjny, osteoporoza, choroba układu kostnego, a także tzw. zmęczenie kości – to tylko niektóre przyczyny złamań kości, czyli przerwania ciągłości kości, które powstaje w wyniku oddziaływania większej siły, niż kość może wytrzymać. Złamania kości można podzielić na powszechnie znane: proste, otwarte lub z przemieszczeniem, ale także: zupełne, częściowe, wieloodłamowe, zaklinowane, patologiczne i inne. Ponadto uszkodzenie może obejmować trzon kości oraz nasadę lub przynasadę kości długiej. Objawy złamania są zróżnicowane: może pojawić się opuchlizna, ból, niemożność obciążenia kończyny, brak siły, patologiczne zwiększony zakres ruchomości.

Jakie są objawy złamania?

Wśród najczęstszych objawów złamania czy pęknięcia kości wyróżnia się:

  • dźwięk w formie trzasku lub chrupnięcia w momencie złamania,
  • patologiczna ruchomość kości,
  • zniekształcenie, nienaturalne ułożenie części ciała,
  • nieprawidłowe ułożenie,
  • tkliwość w okolicy urazu,
  • trzeszczenie odłamów kości,
  • ból nasilający się przy ruchu (w tym również pojawiający się najczęściej po kilku godzinach od doznanego urazu),
  • obrzęk, zasinienie i opuchlizna.

Każdy inaczej reaguje na pęknięcie kości czy złamanie. Objawy są uzależnione od rodzaju urazu czy miejsca uszkodzenia kości. W przypadku złamania otwartego pojawia się rana otwarta, a kość jest osłonięta i widoczna, z kolei przy złamaniu zamkniętym widoczny jest tylko zmieniony kształt kończyny lub innej złamanej części ciała.

Jak leczyć złamanie kości?

Leczenie złamań może być zarówno zachowawcze np. opatrunek gipsowy (po repozycji), jak i operacyjne. Większość pacjentów ma zastosowane leczenie w formie opatrunku gipsowego. Jednak czasem lekarze decydują się na leczenie operacyjne. Wskazaniami do leczenia operacyjnego są złamania otwarte, złamanie niemożliwe do nastawienia bądź z przemieszczeniem odłamów kostnych. Leczenie operacyjne będzie niezbędne również wtedy, gdy w wyniku złamania dojdzie do uszkodzeń naczyń krwionośnych lub nerwów. Złamanie biodra u osób starszych może być wskazaniem do wykonania zabiegu endoprotezoplastyki. Decyzję o zakwalifikowaniu pacjenta na zabieg endoprotezoplastyki podejmuje lekarz prowadzący.

Gips, ale dlaczego tak długi?

W przypadku złamania kości stosuje się zasadę Potta. Zagadnienie dotyczy algorytmu postępowania medycznego, polegającego na konkretnym unieruchomieniu kończyny w przypadku załamania. Celem postępowania zgodnie z zasadą Potta jest zmniejszenie bólu i obrzęku, a także ograniczenie ryzyka wystąpienia dodatkowych uszkodzeń i powikłań. W przypadku złamania kości długiej stosuje się gips, który obejmuje zarówno złamaną kość, jak i dwa sąsiadujące stawy (np. wtedy, gdy pacjent złamał kość łokciową, lekarze unieruchamiają tę kość, a oprócz niej staw nadgarstkowy i staw łokciowy). Ta zasada nie dotyczy kości udowej. O procedurach i podejmowanych czynności decyduje jednak specjalista. Jeśli chodzi o uraz ręki, nadgarstka, nogi czy wspomniane złamanie kości udowej – rehabilitacja jest niezbędna.

Na szczęście „długi” gips może zostać skrócony. Na wizycie kontrolnej wykonywane jest zdjęcie kontrolne ułożenia odłamów kostnych i sprawdzenia, czy kości zaczęły się zrastać. Po tej wizycie, jeżeli wszystko idzie zgodnie z planem, możliwe jest skrócenie gipsu i założenie unieruchomienia w formie lekkiego gipsu – syntetycznego. Lekarz na wizytach kontrolnych może również zalecić założenie ortezy w przypadku złamania kończyny górnej lub pneumatycznego buta w przypadku złamania poniżej kolana.

Niepokojące objawy złamania

Pamiętaj! Jeśli po założeniu opatrunku gipsowego ból nie ustępuje, palce sinieją i nie ma możliwości wykonania w nich ruchu lub jest on bardzo ograniczony (o ile nie jest to miejsce złamania), może to świadczyć o zbyt ciasno założonym gipsie lub narastającym obrzęku w zamkniętej przestrzeni, jaką tworzy opatrunek dookoła złamania. Jeśli dostrzegasz takie objawy, skontaktuj się z lekarzem celem założenia nowego opatrunku lub poluzowania łuski gipsowej. Długotrwały ucisk na naczynia krwionośne powoduje upośledzenie krążenia poniżej złamania i może doprowadzić do zespołu Sudeka i nieodwracalnych zmian.

Jak przywrócić sprawność po złamaniu nogi?

Profesjonalnie przeprowadzona rehabilitacja po złamaniu pomoże w uniknięciu różnego rodzaju powikłań, wśród których wymienia się najczęściej:

  • brak zrostu,
  • przykurcz stopy, łydki, czy kolana,
  • zmiany troficznych na skórze.

Przekonanie, że noga po złamaniu powinna pozostać nieruchoma, jest niestety błędne. Zaleca się wykonywać serię odpowiednich ćwiczeń, a do tego ruszać kończyną na tyle, na ile jest to możliwe. Zalecamy także wzmacniać ją przy wykorzystaniu innych elementów ciała, np. w ćwiczeniach kontralateralnych. To, jakie ćwiczenia po złamaniu kości śródstopia wykonywać, w jaki sposób dokonać właściwej rehabilitacji nadgarstka bądź w jaki sposób przywrócić dawną sprawność całej ręki, zależy od stopnia złamania, warunków zrostu kostnego oraz indywidualnych warunków określonych przez fizjoterapeutę. Właściwe bodźce pomogą przywrócić kończyną upragnioną sprawność i powrócić do formy sprzed urazu.

Nie można jednoznacznie określić, ile będzie trwało leczenie i rehabilitacja poszczególnych części kończyny dolnej. Czy to złamanie kości udowej, czy złamanie kości śródstopia – czas leczenia jest ustalany indywidualnie.

W pierwszym etapie rehabilitacji oceniany jest stan zdrowia pacjenta, na którego podstawie będzie można przygotować właściwy plan leczenia. Fizjoterapeuta doradza także pacjentowi, w jaki sposób obsługiwać sprzęt medyczny, np. kul łokciowych bądź balkonika. Następnie fizjoterapeuta pracuje z pacjentem nad mobilnością i przywróceniem prawidłowego zakresu ruchu. Niezwykle ważne są przy tym ćwiczenia mięśni i stawów w okolicy urazu. Jeśli występują problemy z układem nerwowym, zaleca się również neuromobilizację.

Rehabilitacja po złamaniu nogi – o czym należy pamiętać?

  • Przy chodzeniu o kulach noga nie powinna wisieć w powietrzu,
  • Wysokość kul powinna być dopasowana do wzrostu pacjenta,
  • Rehabilitacja po złamaniu nogi powinna obejmować również prawidłowe ułożenie nogi podczas siedzenia – złamana kończyna powinna być ułożona tak, jak noga zdrowa (cała stopa na podłodze i zgięte kolano do 90 stopni),
  • Noga powinna być obciążana stopniowo,
  • Chcąc zminimalizować ból, warto skorzystać z elektrostymulacji lub zabiegów fizykoterapeutycznych, takich jak laseroterapia bądź krioterapia.

Rehabilitacja po złamaniu ręki

Gojenie po złamaniu ręki jest procesem, który przebiega w kilku etapach:

  1. Wystąpienie stanu zapalnego i powstanie krwiaka.
  2. Gojenie uszkodzonej kości.
  3. Faza naprawcza, w ramach której odbudowują się odłamki kostne.

Na każdym z tych etapów ważna jest prawidłowa rehabilitacja po złamaniu ręki. Cały proces musi przebiegać pod opieką specjalisty i zgodnie z jego zaleceniami. W ramach swojej pracy fizjoterapeuta uczy pacjenta, w jaki sposób radzić sobie z temblakiem. Specjalista przeprowadza także instruktaż ćwiczeń, by w prawidłowy sposób wzmocnić mięśnie i zminimalizować ryzyko występowania zaniku mięśni czy zastojom krwi oraz limfy.

Rehabilitacja po złamaniu nadgarstka czy ręki ma na celu przywrócenie mobilności kończyny w jak największym zakresie. Ćwiczenia dotyczą również stawów otaczających miejsce złamania. Każdy pacjent ma przygotowane indywidualne leczenie i zestaw do samodzielnego wykonywania poszczególnych ćwiczeń w domu. Warto pamiętać, że taki rodzaj terapii jest nieodłączną czynnością przywracającą sprawność kończyny górnej. Nie należy zatem zwlekać z podjęciem ćwiczeń rehabilitacyjnych.

Rehabilitacja po złamaniu – Gdańsk, Trójmiasto

Kiedy rozpocząć rehabilitację? W zależności od konieczności i prędkości powrotu do zdrowia rehabilitację można rozpocząć nawet już w pierwszym tygodniu po złamaniu. Rehabilitacja po złamaniu ręki, nadgarstka, nogi lub innych części ciała można może być rozpoczęta nawet wtedy, jeśli założony jest opatrunek gipsowy – wówczas pacjentowi doradza fizykoterapię. Jeżeli jest to gips, jedynym zabiegiem przyspieszającym zrost kostny będzie pole magnetyczne. W przypadku longety, łuski i buta pneumatycznego można wykonać dodatkowo laser, który przyspieszy regenerację tkanek.

W R-Cito w przypadku powikłanych złamań z opóźnionym zrostem kostnym zabieg pola magnetycznego trwa nawet 30 min!

Leczenie złamania u dzieci

Leczenie złamań kości u najmłodszych pacjentów wymaga szerokiej wiedzy z dziedziny fizjologii wzrostu kości. Istotne jest zatem specjalne postępowanie oraz indywidualne podejście. Kości małych pacjentów zrastają się inaczej, niż kości dorosłych, dlatego traktowanie złamania u dziecka jak u dorosłego pacjenta, niestety często skutkuje niepowodzeniami terapeutycznymi, do których zalicza się:

  • nieprawidłową ocenę stanu klinicznego dziecka,
  • błędna interpretacja badania radiologicznego,
  • niewłaściwy wybór pomiędzy leczeniem operacyjnym a zachowawczym,
  • niewystarczająca obserwacja pacjenta i brak kontynuacji leczenia.

Powodzenie leczenia i rehabilitacji po złamaniu kończyny u dziecka zależy także od właściwej komunikacji na linii lekarz-rodzice-dziecko. W czasie rehabilitacji w R-CITO w Gdańsku masz możliwość poznać odpowiedzi na nurtujące pytania: czy ćwiczyć uszkodzoną kończynę, gdy dziecko ma założony gips? Czy po jego ściągnięciu można od razu pozwolić maluchowi na zabawę i aktywność fizyczną?

Rehabilitacja w naszym gabinecie w Trójmieście rozpoczyna się od unieruchomienia złamanej kości, co przyspiesza gojenie się urazu, zmniejsza obrzęk oraz minimalizuje ryzyko wystąpienia powikłań. Wśród technik rehabilitacyjnych wyróżnia się kąpiele i masaże kończyny, krioterapię, fototerapię, terapię manualną, elektroterapię i inne.

Co zrobić, kiedy kość się nie zrasta?

Najbardziej poważną komplikacją, która jest następstwem złamania kości, jest problem opóźnionego gojenia. To problem uciążliwy dla pacjenta i jednocześnie wymagający dla lekarza. W R-CITO często podejmujemy się pomocy osobom, u których nie było zrostu kostnego nawet po 2 latach od złamania. Stosujemy odpowiednie techniki zabiegowe, dostosowujemy terapię do sytuacji pacjenta i wykonujemy zabiegu z najwyższą starannością, pomagając pacjentom wrócić do zdrowia i cieszyć się zrośniętą kończyną. Zapraszamy zatem na wizytę diagnostyczną w przypadku złamania kości udowej, promieniowej, śródstopia, nadgarstka, nogi, ręki lub innych części ciała. Rehabilitacja jest przeprowadzana na najwyższym poziomie – przekonaj się!

Przewiń na górę