Zespół górnego otworu klatki piersiowej – przyczyny, objawy, ćwiczenia

Zespół otworu górnego klatki piersiowej – co to jest?

Zespołem górnego otworu klatki piersiowej nazywamy zespół objawów towarzyszących uciskowi struktur anatomicznych górnej części klatki piersiowej na nerwy splotu barkowego lub naczynia krwionośne (żyła podobojczykowa i tętnica podobojczykowa). Pęczek naczyniowo – nerwowy przechodzi w szczelinie mięśni pochyłych, w przestrzeni pomiędzy pierwszym żebrem i obojczykiem oraz pod mięśniem piersiowym mniejszym. 

W zależności od rodzaju uciskanej struktury (nerw, żyła lub tętnica) i od stopnia kompresji objawy różnią się od siebie. Z tego powodu zespół otworu górnego klatki piersiowej można określić na kilka różnych sposobów.

Objawy zespołu górnego otworu klatki piersiowej

Zdecydowaną większość stanowią pacjenci cierpiący na neurogenną postać TOS (ang. thoracic outlet syndrome). Do najczęstszych objawów należą wtedy: 

• bóle barku, 
• bóle promieniujące do szyi lub do kończyny, 
• drętwienia, 
• zaburzenia czucia, 
• osłabienie mięśni ramienia i ręki.

W typie naczyniowym zespołu górnego otworu klatki piersiowej, w wyniku ucisku na żyłę podobojczykową może dochodzić do: 

• obrzęków kończyny, 
• zmiany zabarwienia skóry, 
• zakrzepicy. 

Najrzadziej spotykamy się z postacią naczyniowo – tętniczą zespołu otworu klatki piersiowej. Prowadzi ona jednak do poważnych powikłań, takich jak: 

• zatorowość obwodowa, 
• przewlekłe niedokrwienie kończyny, 
• tętniak, 
• zmiany troficzne w obrębie palców, 
• uczucie oziębienia dłoni, 
• ból przy wysiłku fizycznym.

Zespół górnego otworu klatki piersiowej – przyczyny

Jest wiele przyczyn powodujących objawy zespołu górnego otworu klatki piersiowej, do najczęstszych należą:

• ucisk w wyniku nadmiernego napięcia tkanek miękkich (mięśnie pochyłe szyi, mięsień piersiowy mniejszy, powięzie), będące skutkiem stresu, pozycji przyjmowanych w pracy, urazów,
• nieprawidłowa postawa (wysunięta głowa do przodu, obniżona obręcz barkowa), będąca wynikiem np. pozycji wymuszonych w pracy – częste unoszenie ramion do góry, wadliwej pozycji w siedzeniu przy biurku itp.,
• pourazowe (urazy w obrębie klatki piersiowej, szyi, obręczy barkowej, np. złamany obojczyk),
• anomalie anatomiczne, wady wrodzone (np. żebro szyjne, szczątkowe pierwsze żebro).

Zespół górnego otworu klatki piersiowej – ćwiczenia, leczenie i rehabilitacja 

Chcąc pozbyć się przyczyny i uciążliwych dolegliwości zespołu górnego otworu klatki piersiowej należy zastosować kompleksowe leczenie, na które składają się: 

• edukacja pacjenta, 
• kinezyterapia w połączeniu z fizykoterapią, 
• leczenie operacyjne (w najpoważniejszych przypadkach).

U pacjentów z widoczną wadliwą postawą i nieprawidłowymi wzorcami ruchowymi ważna jest reedukacja postawy oraz nauka ergonomii w pracy i życiu codziennym. Odpowiednio prowadzona kinezyterapia pomaga w ustabilizowaniu łopatki oraz obręczy barkowej, skorygowaniu piersiowego i szyjnego odcinka kręgosłupa co w efekcie zapobiega występowaniu dolegliwości w przyszłości.

W celu zmniejszenia bólu oraz nadmiernego napięcia i skrócenia mięśni w rehabilitacji zespołu górnego otworu klatki piersiowej stosuje się różne techniki terapii tkanek miękkich. Można tu wyróżnić:

• masaż tkanek głębokich, 
• terapię punktów spustowych, 
• techniki mięśniowo – powięziowe, 
• kinesiotaping, 
• neuromobilizację, 
• techniki relaksacji, 
• rozciągania mięsni. 

Wspomagająco działają zabiegi fizykoterapeutyczne: lampa sollux, prądy interferencyjne, laser.

W przypadku ograniczeń spowodowanych przez aparat kostno – więzadłowy wykonuje się techniki terapii manualnej. Mają one na celu przywrócenie ruchomości połączeniom stawowym, których zablokowanie może przyczyniać się do kompresji na przebiegu pęczka nerwowo – naczyniowego. Wykonuje się mobilizacje pierwszego żebra, stawu barkowo –  obojczykowego, mostkowo – obojczykowego, stawów kręgosłupa piersiowego i szyjnego.

W przypadku braku efektów terapii zespołu otworu górnego klatki piersiowej oraz w przypadku dużego stopnia ucisku na naczynia krwionośne i struktury nerwowe konieczny bywa zabieg operacyjny.

Zespół górnego otworu klatki piersiowej – badania to podstawa

Jeżeli czujesz któryś z powyższych objawów lub masz uzasadnione obawy co do możliwości występowania zespołu górnego otworu klatki piersiowej, koniecznie skorzystaj ze wsparcia lekarza lub fizjoterapeuty. Najważniejsza jest szybka reakcja oraz zastosowanie niebędnych technik rehabilitacyjnych. Nieleczone schorzenie może spowodować dalsze, znacznie poważniejsze uszkodzenia.

Zachęcamy do wyboru naszych usług. Zajmujemy się leczeniem i rehabilitacją, ale także doradzamy i pomagamy w wyborze najlepszej strategii czy dopasowanych ćwiczeń. Skontaktuj się z nami!